Moet woningruil tijdens de vakantie onder vergunning vallen?

Het wezen van Amsterdam, dat is de belofte van vrijheid.’ Met deze woorden opende Femke Halsema haar eerste speech als burgemeester. Voor Amsterdammers een herkenbare boodschap, passend bij het karakter van hun stad. Die heeft altijd gestaan voor vrijheid, van de vrijmarkt op Koningsdag tot ruimte voor eigen initiatief.

Maar terwijl die woorden de harten van veel inwoners verwarmden, wijkt de dagelijkse realiteit er steeds verder van af. Amsterdam, ooit een bastion van vrijdenkers, lijkt steeds meer te verstikken onder een deken van bureaucratie die vanuit de Stopera over de stad neerdaalt.

De ‘Republiek Amsterdam’, beroemd om haar tolerantie en ruimte voor eigen initiatief, verandert langzaam in een plek waar regels en voorschriften de boventoon voeren. Dat is frustrerend en ook belemmerend voor de vrijheid van Amsterdammers.

Schieten we niet door?

Hoewel de intentie misschien goed was, lijkt de vrijheid waar Halsema het over had vooral binnen handbereik van grote commerciële partijen te liggen, terwijl de gewone Amsterdammer zich steeds vaker geconfronteerd ziet met striktere regels.

Zonder regels wordt het een chaos. Maar wanneer ze meer problemen creëren dan oplossen, moeten we ons afvragen of we niet doorschieten. De groeiende regeldruk vergroot de afstand tussen de gemeente en de burger, terwijl er juist behoefte is aan toenadering. Het handhavingsapparaat is overbelast en de bureaucratie vertraagt processen die eenvoudig zouden moeten zijn.

Neem de voorgestelde regelgeving rondom huizenruil. Waar je vroeger spontaan bij elkaar kon logeren, wordt huizenruil nu onderworpen aan de regels voor commerciële vakantieverhuur. Je moet een registratienummer en vergunning aanvragen.

Waarom? Er gaat geen geld van hand tot hand, ook niet bij een ruil geadministreerd met punten. Wie is dan de huurder en de verhuurder? Welk probleem wordt er opgelost? Wie heeft er last van huizenruil?
Van overlast voor de buren is geen sprake, het gaat om minder dan een half procent van de toeristische overnachtingen, het heeft geen invloed op huizenvoorraad of prijzen, zoals commerciële vakantieverhuur dat wel heeft.

Controlezucht geeft onnodige druk

Het antwoord ligt in de behoefte van de gemeente om overal controle over te hebben. Die controlezucht legt een onnodige druk op het handhavingsapparaat, dat zich opeens ook moet bezighouden met een fictief probleem in plaats van zich volledig te richten op echte problemen. Zoals massatoerisme door een veel te grote hotelsector.

Wat is er gebeurd met de geest van Amsterdam, waar creativiteit en vrijheid ooit centraal stonden? De stad lijkt vergeten dat haar kracht altijd lag in de ruimte die ze bood aan nieuwe ideeën en initiatieven. Door deze overregulering dreigen we die unieke cultuur te verliezen.

Het coalitieakkoord dat PvdA, GroenLinks en D66 in 2022 tekenden, benadrukt dat kenmerkende Amsterdamse karaktereigenschappen – vrij, ruimdenkend, solidair – zich in een lange geschiedenis van onderlinge verbondenheid hebben gevormd. Deze eigenschappen moeten centraal staan in het beleid.
Het is hoog tijd dat de gemeente terugkeert naar deze kernwaarden.

De focus zou moeten liggen op regels die echt bijdragen aan het welzijn van de stad en haar inwoners.
Amsterdammers verdienen het om te leven in een stad waar vrijheid en creativiteit de ruimte krijgen. Laten we de bureaucratische ketens afwerpen en de vrije geest weer tot leven brengen. Alleen dan wordt Amsterdam weer de vrijplaats waar iedereen, van jong tot oud, zich thuis voelt.